BSCK1 Tào Thị Hoàng Uyên - Bác sĩ chuyên khoa Dinh dưỡng
Câu hỏi Đ.T.M.K nhà ở Kiên Giang: Cho em hỏi con em lúc trong tháng có cho bú bình và bú mẹ vì em sinh mổ nên chưa có sữa nhiều. Đến tháng thứ 2 em có sữa đủ thì em ngưng bình, đến 3 tháng lại ít và gần như hết sữa mẹ, em tập bú bình cho bé nhưng nó không chịu, bé rất đói nhưng cũng không bú bình và em thấy bé gầy đi. Em phải làm sao ạ?
Trả lời: Chào em, sữa mẹ là tốt nhất cho sự phát triển trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Em cho con bú sữa mẹ là rất tốt rồi. Em chưa nêu hiện con em mấy tháng, mấy kg, chiều cao bao nhiêu, số cữ bú, mỗi cữ bú được bao nhiêu ml nên bác không đánh giá tình trạng dinh dưỡng cho con em được. Khi cho con bú sữa ngoài, em tập đút cho bé uống bằng ly và muỗng, khoảng 3 tiếng 1 cữ. Song song đó, em vẫn nên tích cực cho bé bú mẹ đúng cách, cho bú dều dặn thường xuyên, mẹ ăn uống nghỉ ngơi đầy đủ, uống đủ nước để kích thích sữa mẹ tiết ra nhiều hơn nhé. Trân trọng./.
--
Câu hỏi của phụ huynh P.T.M nhà ở TP. Huế: Bé gái 10m15d, nặng 8,3kg, cao 72cm, ban đầu cháu rất thích ăn cháo nhưng sang tháng thứ 9 thì có dấu hiệu biếng ăn: ngậm, ăn lâu, không chịu ngồi ghế ăn, không chịu đeo yếm. 1 ngày cháu bú 3 cữ sữa công thức, 150ml/cữ, ăn dặm 2 bữa (mỗi bữa ăn ít được tầm 1/3-1/2 chén ăn cơm). 3 tháng nay từ 8m-10m bé không tăng cân - vẫn hơn 8kg. Cho em hỏi vậy có bình thường không ạ. Em nên làm gì để cải thiện ạ?
Trả lời: Chào em, với cân nặng chiều cao nêu trên thì tình trạng dinh dưỡng con em đang ở mức trung bình. Tuy nhiên, 3 tháng liên tiếp không tăng cân là đấu hiệu đe dọa suy dinh dưỡng. Để cải thiện tình trạng biếng ăn, cần tìm hiểu nguyên nhân khiến bé biếng ăn: do bệnh lý, do ác cảm với thức ăn, hay do tâm lý bị ép ăn…. Vì vậy, em không nên cho bé ăn vặt hay uống sữa trước bữa ăn 2 tiếng đồng hồ, mỗi bữa ăn của bé kéo dài không quá 30 phút và không cho bé chơi đồ chơi, hay xem ti vi, điện thoại, máy tính sẽ làm bé xao nhãng, không tập trung vào bữa ăn nhé. Bé 10 tháng cần ăn 3 chén cháo đặc và khoảng 600-700ml sữa 1 ngày em nhé. Trong 1 chén cháo, em cho 1 muỗng canh vun thịt, cá, trứng…, 2 muỗng rau, 1 muỗng dầu ăn nhé.
--
Câu hỏi của phụ huynh N.T.P nhà ở Bình Định: Xin chào Bác sĩ ạ! Bé trai nhà em sinh năm 2011. Hiện nay cân nặng của cháu chỉ 25kg. Cháu hay bị ra mồ hôi tay chân, chân có mùi hôi. Ăn uống kém, em đã cho cháu uống rất nhiều loại thuốc bổ cho hệ tiêu hoá, kích thích ăn ngon... các kiểu nhưng cân nặng của cháu ít cải thiện. Cháu tuy còn nhỏ nhưng lại có mụn trứng cá, đầu đen ở mũi và dưới cằm. Bụng lâu lâu hay kêu đau và hay đau vào buổi sáng. Nếu hôm nào cháu đau mà cho ăn thì lại ói ra. Xin bác sĩ tư vấn giúp là cháu mắc bệnh gì ạ? Em đi khám bác sĩ thì cứ bảo phát triển bình thường, còn đau bụng thì khi nào lên cơn đau thì bác sĩ mới biết, còn lúc đi khám lại bình thường nên bác sĩ không chẩn đoán được. Em xin chân thành cảm ơn ạ!
Trả lời: Chào em, bé trai 9 tuổi cân nặng trung bình khoảng 28-30 kg, em không nêu chiều cao của con nên bác không đánh giá tình trạng dinh dưỡng của con. Em có thể cho bé mặc đồ vải thoáng mát, tắm rửa, lau khô người thường xuyên, có thể sử dụng phèn chua để hạn chế mùi mồ hôi nhé. Chỉ uống thuốc bổ thì không thể giúp con hết biếng ăn, tăng cân được, mà phải tìm hiểu nguyên nhân khiến bé biếng ăn: do bệnh lý, do tâm lý, bị ép ăn… Em nên hạn chế cho bé ăn vặt, nước có ga và các loại thức ăn nhanh nhé, không nên cho bé chơi thiết bị điện tử trong lúc ăn, ngủ đủ giấc và tập thể dục thường xuyên nhé. Bé 10 tuổi cần ăn 3 cữ chính và 2 cữ phụ, uống thêm sữa. Việc đau bụng và ói thì có rất nhiều nguyên nhân, em nên cho con đi khám chuyên khoa tiêu hóa nhé. Trước mắt, em kiểm tra lại lịch xổ giun của bé, nếu bé chưa xổ giun thì cần xổ giun định kỳ 6 tháng 1 lần nhé.
--
Câu hỏi của phụ huynh N.T.K nhà ở Tây Ninh: Dạ bác sĩ cho em hỏi bé nhà em được 19 tháng, bé bỏ ăn nay được 2 tháng sau đợt bé bị viêm loét họng, em cũng đi bác sĩ nói tình trạng, bác sĩ cũng cho thuốc nhưng mà bé nhà em vẫn biếng ăn, giờ em phải làm sao?
Trả lời: Chào em, bé bị viêm loét họng sẽ bỏ ăn do đau. Sau đợt bệnh cơ thể phục hồi từ từ, bé ăn ít cũng là tình trạng hay gặp ở các bé trong và sau khi bệnh. Em kiên nhẫn tập lại từ từ cho bé, không ép bé ăn mà nên chia thức ăn thành nhiều cử nhỏ, cho bé ăn thêm thức ăn dinh dưỡng thịt, cá, trứng, sữa, trái cây… để phục hồi sức khỏe sau bệnh nhé.
--
Câu hỏi của phụ huynh T.T.H nhà ở Quận 9 TP.HCM: Dạ em chào anh chị. Con em đã được 1 tuổi nhung uống nước ít, và làm biếng ăn. Chỉ bú mẹ là nhiều.
1. Em nên bổ sung gì cho bé ?
2. Khi nào em thể cho bé tập ăn cơm ?
3. Bé cháu em 7 tháng mà ốm dậy nhiều ngưòi kêu bổ sung yến cho bé. Bé đã bổ sung được chưa ? Em cảm ơn anh chị.
Trả lời: Chào em, con em 1 tuổi không rõ cân nặng và chiều cao nên bác không đánh giá tình trạng dinh dưỡng cho con em được. Em có thể nhìn màu nước tiểu của con để biết con mình thiếu nước hay không, nước tiểu bình thường màu vàng trong, nếu vàng đậm là bé thiếu nước nhé em. Trong sữa chiếm hơn 80% là nước, phần còn lại là các chất khác em nhé. Bé bú mẹ là tốt, tuy nhiên, em không nên cho bé bú mẹ ngay trước bữa ăn, sẽ làm bé no dẫn đến lười ăn. Cho bé ăn cơm khi bé đã có răng hàm để ăn thô tốt, nghiền nát thức ăn tốt nhé. Vì vậy, bé 1 tuổi thức ăn chính là 3 chén cháo đặc và 600-700ml sữa 1 ngày. Trong 1 chén cháo, em cho 1 muỗng canh vun thịt, cá, trứng…, 2 muỗng rau, 1 muỗng dầu ăn nhé.
Về cháu của em, em không cung cấp cân nặng chiều cao nên bác không đánh giá tính trạng dinh dưỡng cho bé được. Trong yến sào giàu protein, các acid amin thiết yếu : lysine, leucine, trytophan…nên quý hiếm và bổ dưỡng. Tuy nhiên, bé 7 tháng thức ăn chính vẫn là sữa, sữa chiếm 70-80% nhu cầu năng lượng, và ăn dặm 2 chén bột sệt 1 ngày. Vì vậy, bé 7 tháng có thể sử dụng yến, nhưng nếu cho bé ăn đúng, đủ, đa dạng thức ăn phù hợp với độ tuổi thì không cần thiết phải bổ sung yến em nhé.
--
Câu hỏi của phụ huynh T.T.K.H nhà ở Vĩnh Long: Xin hỏi bác sĩ con em hiện được 9 tháng tuổi dùng sữa black more bị táo bón quá nên em muốn chuyển sang cho con dùng Vigor milk baby gold nhưng còn phân vân không biết dòng sữa này có chất lượng và tốt không?
Trả lời: Chào em, Sữa Vigor milk baby là dòng sữa có nguồn nguyên liệu nhập khẩu từ USA, trong 100ml có 64,2kcal gần giống sữa mẹ. Trong 100kcal có cứa 3,05g protein, 3,78g lipid, 13,4 g carbonhydrat nên phù hợp với trẻ từ 0-12 tháng tuổi, có tình trạng dinh dưỡng bình thường và không có bệnh lý đặc biệt. Do em không cung cấp cân nặng, chiều cao nên bác không đánh giá tình trạng dinh dưỡng cho con em được, chúc em lựa chọn được loại sữa phù hợp với tình trạng của con em.
--
Câu hỏi của phụ huynh P.T.N.N nhà ở Long An: Chào bác sĩ! Con em mới 6 tháng em bắt đầu tập cho bé ăn bột khoảng 2 tuần em thấy bé ớn ăn. Bà nội bé thấy bé vậy liền nấu cháo với cá, thịt, tôm để đổi khẩu vị cho bé nhưng em thấy bé ăn vào cứ ợ chua và trào ra ngoài. Bác sĩ cho em hỏi bé bị vậy có làm sao không ạ. Bé 6 tháng có nên tập ăn cháu sớm không ạ. Em mong bác sĩ giải đáp thắc mắc hộ em với ạ. Em chân thành cảm ơn bác sĩ!
Trả lời: Chào em, bé tròn 6 tháng tập ăn dặm là đúng thời điểm em nhé. Tuy nhiên, lúc này sữa vẫn là thức ăn chính cung cấp năng lượng cho bé. Thời gian tập ăn dặm khoảng 1 tháng, từ tròn 6 tháng đến 7 tháng tuổi. Khi tập ăn dặm, không nên nôn nóng mà cần kiên nhẫn tập từ từ cho bé, tập ăn từ ít đến nhiều, từ loãng đến đặc, từ 1 nhóm đến nhiều nhóm… để bé làm quen từ từ, giúp hình thành thói quen ăn uống tốt cho trẻ. Việc bé ăn vào ợ chua và ói ra ngoài có thể là hành vi từ chối ăn của trẻ, cũng có thể là tình trạng bệnh lý. Em nên tập ăn dặm cho bé đúng cách như bác đã hướng dẫn, không ép bé ăn. Nếu tình trạng ợ chua và ói kéo dài, em nên cho bé đi khám nhé
--
Câu hỏi của phụ huynh C.T.T.H nhà ở Bình Định: Chào bác sĩ, bé nhà em bé trai 14 tháng 17 ngày, nặng 11.5kg, cao 82cm. Lúc mới sinh bị bị vàng da, đã điều trị chiếu đèn với kháng sinh, về nhà hơn 1 tháng bé mới hết, cho em hỏi có phải vì nguyên nhân vàng da mà giờ bé không hấp thụ được không ạ. Nhìn bé nhỏ lắm. 2 tháng nay bé không lên cân. Bé ăn ngày 3 cữ cháo mỗi lần 1 chén, 3 cữ sữa mỗi lần 150ml. Em có bổ sung men vi sinh oviotic cho bé. Bổ sung men như vậy có được không ạ. Mong bác sĩ tư vấn giúp. Cảm ơn bác sĩ.
Trả lời: Chào em, với cân nặng và chiều cao của con em được đánh giá dinh dưỡng ở mức bình thường. Tuy nhiên, biểu đồ tăng trưởng của bé đang đi ngang (2 tháng nay bé không lên cân) là dấu hiệu đe dọa suy dinh dưỡng. Việc bé bị vàng da sơ sinh đã điều trị hết thì không phải là nguyên nhân mà giờ bé không hấp thu được. Để bé tăng cân tốt, cần cung cấp đủ năng lượng, các chất bột đường, đạm, lipid…. đúng tỷ lệ. Bé 14 tháng cần ăn 4 chén cháo đặc và 500-600ml sữa 1 ngày. Trong 1 chén cháo, em cho 1 muỗng canh vun thịt, cá, trứng…, 2 muỗng rau, 1 muỗng dầu ăn nhé. Oviotic có chứa các vi sinh vật có lợi và các vitamin : Lactobacillus rhamnosus LGG, Bifidobacterium BB, vitamin C, PP, nhóm B… nếu sử dụng đúng sẽ có lợi cho hệ vi sinh đường ruột. Tuy nhiên, bé ăn uống đúng, đủ, đa dạng thức ăn thì không cần bổ sung Oviotic mỗi ngày em nhé.
--
Câu hỏi của phụ huynh V.T.L nhà ở Bạc Liêu: Con em bé trai được 10 tuổi nặng 26kg thấy nó ốm quá, nhỏ con nữa, nó ăn cũng được nhưng không thấy nó lớn và mập lên tí nào, đi khám bác sĩ bảo cơ thể nó không hấp thụ được chất dinh dưỡng, rất mong nhận được lời tư vấn của bác sĩ.
Trả lời: Chào em, bé trai 10 tuổi cân nặng trung bình khoảng 31 kg, em không nêu chiều cao nên bác không đánh giá được tình trạng dinh dưỡng của con em được. Bé ăn được nhưng không lên cân, kém hấp thu có thể là do bé ăn được nhưng lựa chon thức ăn không phù hợp, không đủ năng lượng, tỷ lệ các chất bột đường, đạm, lipid không phù hợp. Để giúp bé tăng cân, hấp thu tốt em nên hạn chế cho bé ăn vặt, nước có ga, thức ăn nhanh…, không để bé làm việc riêng, xem ti vi, điện, thoại, máy tính… trong lúc ăn nhé. Bé 10 tuổi cần ăn 3 cữ chính, 2 cữ phụ, uống thêm sữa, ngủ đủ giấc và tập thể dục thường xuyên nhé.
---
Quý phụ huynh có thể xem những giải đáp thắc mắc về sức khỏe của con em mình hàng tuần qua chuyên mục “Trả lời câu hỏi thường gặp” trên trang web Bệnh viện Nhi Đồng 1 http://www.nhidong.org.vn