- Sinh ra với màu môi tim tím, gia đình tin rằng giống màu môi phía bên nội nên không đưa bé đi khám. Tuy nhiên, tim của bé có tình trạng bất thường trong cấu trúc của vách ngăn buồng tim kèm với vị trí các động mạch thay đổi. Hệ quả là máu thiếu oxy trộn lẫn với máu giàu oxy gây ra tím ở môi, đầu các ngón tay ngón chân. Giới chuyên môn gọi đây là tật Chuyển vị đại động mạch. Do siêu âm tim thai là một mảng khó, kỹ thuật cao, chuyên môn sâu, tựa như đôi mắt của bác sĩ phải nhìn xuyên qua lớp nước ối, lồng ngực của bào thai tới khi đến được quả tim bé tí thì đạt giới hạn của máy móc, hình ảnh không còn rõ ràng nên khi còn bào thai và ngay cả sau sinh, bác sĩ chưa phát hiện được.
Tật tim Chuyển vị đại động mạch với vách liên thất nguyên vẹn
- Đến khi qua bốn tháng tuổi, bé V.P.M trong một lần viêm phổi mới phát hiện ra tim bẩm sinh này. Gia đình không lo ngại dịch bệnh đưa em đến BV Nhi Đồng 1 để điều trị. Các bác sĩ nhận định rằng với tật tim này thời gian vàng để mổ là trong thời điểm bé còn sơ sinh chưa ra tháng, nay bệnh nhi đã bốn tháng tuổi rất có thể các buồng tim đã suy chức năng. Bằng các phương tiện kỹ thuật, đội ngũ mổ tim thấy rằng tim bé sắp suy, vẫn có thể cứu chữa được nên sắp xếp lịch cho bé được mổ.
Tật Chuyển vị đại động mạch trên siêu âm
- Thời gian 8 tiếng đồng hồ mổ cũng đã qua, nhưng ống giúp thở của bé đã trào bọt hồng khi giảm dần máy hỗ trợ tim phổi, chứng tỏ tim trái đang suy cấp. Máy hỗ trợ tim phổi dùng riêng trong phòng mổ có thời gian chạy giới hạn, nếu muốn tiếp tục hỗ trợ cho bé cần phải chuyển sang máy hỗ trợ tim phổi thời gian chạy lâu hơn (máy ECMO). Ê kíp hồi sức và phẫu thuật cùng nhau thảo luận và quyết định gắn ECMO cho bé, thời gian từ lúc ra quyết định đến khi thành công hoàn tất là khoảng 4 tiếng. Làm việc liên tục suốt 12 giờ, y bác sĩ thấm mệt, nhưng vì tương lai của bé đã không quản khó khăn nỗ lực hết mình.
Đội ngũ bác sĩ Nhi Đồng 1 thiết lập ECMO cho bệnh nhi
- Trong suốt 6 ngày tiếp theo, Khoa Hồi sức Ngoại đã luôn luôn túc trực tinh chỉnh đông máu, điện giải, kiềm toan để giữ trạng thái tối ưu cho cơ tim được phục hồi. Các anh chị điều dưỡng thực hiện chăm sóc rất kỹ càng, cẩn thận không để tai biến cơ học nào xảy ra. Tình hình mỗi ngày đều được bác sĩ trưởng khoa cập nhật cho người nhà qua điện thoại, phần nào giúp người mẹ vơi đi lo lắng bồn chồn khi không thể ở gần con.
X quang ngực của bệnh nhân trước khi lên ECMO và sau khi lui ECMO
- Bỏ được ECMO, tim của bé phục hồi, phổi cũng thông khí tốt. Bé uống sữa qua ống thông dạ dày, phục hồi dinh dưỡng tiêu hoá. Các y bác sĩ điều dưỡng không giấu được niềm vui khi bé bỏ được máy thở bốn ngày tiếp theo, hít căng phổi bầu không khí hân hoan đầu tiên sau mười hai ngày hậu phẫu. Em bé ngủ ngoan, toàn thân ấm áp hồng hào, có thể chuyển khoa để được gần vòng tay của mẹ.
- Bệnh viện Nhi Đồng 1 đã triển khai mổ tim cho trẻ em từ 2006 đến nay, cùng với bề dày kinh nghiệm và tiến bộ kỹ thuật đã nâng đỡ và đưa tỷ lệ tử vong giảm dưới 5% mỗi năm. Những tình trạng bệnh tim bẩm sinh đến trễ, nặng nề thường không dễ sống sót trước đây, nay có thể được cải thiện nhờ phương tiện ECMO cùng với đội ngũ mổ tim phối hợp, ra quyết định điều trị kịp thời và hiệu quả. Sắp tới đây Trung tâm chuyên sâu Phẫu thuật và can thiệp Tim Mạch của BV Nhi Đồng 1 được khánh thành, giúp cho nhiều em bé có tật tim bẩm sinh được điều trị nhanh hơn, nhiều hơn, hiệu quả hơn.
- Qua bài viết, chúng tôi muốn gửi gắm đến các bậc phụ huynh nên lưu ý thường xuyên đưa bé đi khám, tầm soát khi có dấu hiệu bất thường như tím môi, tím đầu chi, thở mệt, bú kém, chậm tăng cân, nhằm không bỏ sót tật tim bẩm sinh cũng như tránh để tình trạng muộn màng.