Giấc ngủ đóng một vai trò rất quan trọng trong sự phát triển cả về thể chất lẫn trí tuệ của trẻ. Về thể chất, cơ thể trẻ em sản xuất hóc môn tăng trưởng khi trẻ ngủ và hệ miễn dịch cũng được thúc đẩy hoạt động để hoàn thiện hơn trong thời gian này, vì vậy trẻ em thường cần ngủ nhiều hơn vào thời kỳ trẻ tăng trưởng nhanh. Về trí tuệ, thời gian ngủ là thời gian não của trẻ được điều chỉnh lại để tăng thêm năng lượng, giúp trẻ học và ghi nhớ mọi thứ, giúp trẻ phát triển toàn diện về tinh thần. Trẻ thức càng khuya sẽ càng làm giảm cơ hội phát triển về chiều cao và nhận thức, giảm sức đề kháng cũng như ảnh hưởng đến tính khí, học tập và hành vi xã hội của trẻ trong tương lai (trẻ ngủ không đủ giấc sẽ dễ nóng nảy, cáu gắt, thiếu kiên nhẫn và dễ bỏ cuộc…)
Một giấc ngủ lành mạnh đòi hỏi 4 yếu tố: ngủ đầy đủ, giấc ngủ không bị gián đoạn, thời gian ngủ phù hợp với lứa tuổi và lịch trình ngủ đồng bộ với nhịp sinh học tự nhiên của trẻ. Hầu hết trẻ em sẽ tự thức dậy vào buổi sáng nếu chúng được ngủ đầy đủ và ngủ ngon.
Nguyên nhân khiến trẻ không có được một giấc ngủ tốt vào ban đêm đa phần là do cha/mẹ chưa thiết lập được thói quen ngủ khoa học cho con, khiến sinh hoạt của bé không theo một lịch trình nhất quán, hoặc do bé đã được ngủ quá nhiều vào ban ngày. Sau đây là một số biện pháp giúp cha/mẹ tạo được một giấc ngủ lành mạnh cho trẻ:
1. Thiết lập thói quen đi ngủ
Làm những việc thư giãn giống nhau theo cùng một trật tự và vào cùng một thời điểm mỗi đêm sẽ giúp thúc đẩy giấc ngủ ngon. Cho con tắm nước ấm sẽ giúp con bạn thư giãn và sẵn sàng cho giấc ngủ. Giữ đèn mờ trong không gian ngủ để kích thích cơ thể con bạn sản xuất hormone ngủ - melatonin. Khi trẻ đã lên giường, khuyến khích trẻ đọc thầm hoặc nghe một vài bản nhạc thư giãn hoặc kể một câu chuyện cho trẻ nghe, với giọng đều đều và nhỏ nhẹ. Đối với trẻ lớn hơn, thói quen có thể bao gồm một cuộc trò chuyện yên tĩnh với bạn về một ngày và sau đó một mình thư giãn trước khi tắt đèn.Trẻ lớn hơn nữa có thể thích thư giãn bằng cách đọc sách, nghe nhạc hoặc tập thở thư giãn.
2. Biết con bạn cần ngủ bao nhiêu
Nhu cầu và mô hình giấc ngủ của trẻ em ở các độ tuổi là khác nhau. Ví dụ, một trẻ khi lớn lên, sẽ bắt đầu ngủ ít hơn vào ban ngày và nhiều hơn vào ban đêm, và thời gian ngủ của trẻ cũng rút ngắn lại. Vì vậy, trẻ em ở mọi lứa tuổi cần ngủ đủ theo nhu cầu để có thể chơi, học và tập trung trong ngày.
Thời gian ngủ khuyến cáo theo tuổi (giờ)