Tiền đôi khi không phải là vấn đề chính mà ở cách cư xử sao cho thật hợp tình hợp lý. Những lời cám ơn hay giọt nước mắt rơi ra từ khóe mắt của ông ngoại đứa bé xấu số phải ra đi vì bệnh tật, bỏ lại nhờ bệnh viện nhờ giải quyết hậu sự vì gia đình không đủ khả năng để lo cho cháu. Có lẽ, không có tờ giấy khai tử thì hiển nhiên đứa bé đó vẫn còn hiện diện trên cuốn sổ hộ khẩu của gia đình. Họ đã quên hay không nghĩ đến sự cần thiết của tờ giấy đó trong một khoảng thời gian khá dài. Giờ đây họ muốn có tờ giấy đó của bệnh viện cấp, để về địa phương làm thủ tục cho thiên thần ấy ra đi một cách thanh thảng, không còn vướng bận gì trên cõi đời này. Thiên thần đấy, tuổi cũng vừa chạm ngưỡng tối đa của nhi đồng. Từ sáng sớm ông ngoại của đứa bé, bắt xe từ Bình Thuận để vào Sài Gòn và tìm đến bệnh viện với một mong muốn tìm lại được tờ giấy khai tử kia cho đứa cháu vắn số của mình. Tuổi cao và không rõ đường đi nên lên đến bệnh viện thì cũng đã khá trễ. Cộng vào đó không biết bắt đầu hỏi từ đâu, vì không ai nắm rõ quy trình cấp giấy và giữ giấy đó nằm ở nơi nào. Ông ta đi lang thang trong bệnh viện để hỏi thăm về nơi cấp giấy khai tử. Phòng Kế hoạch Tổng hợp thì chỉ lưu giữ cái cùi của quyển sổ khai tử, Nhà đại thể thì đã đưa cho bên Công thọ khi họ bàn giao đứa bé không ai thừa nhận. Công thọ giữ để làm chứng từ thanh toán lại với bệnh viện. Tôi là khâu cuối cùng để nhận tất cả những chứng từ đấy và có nhiệm vụ thanh toán lại cho họ số tiền mà họ ứng trước cả năm, khi đem hỏa táng cho những thiên thần vô thừa nhận đó.Thông thường, hiếm khi có ai lấy lại giấy khai tử, vì đa phần chỉ vài ngày tuổi hay vài ba tháng tuổi. Nhưng đây là một trường hợp ngoại lệ, đứa bé đã 15 tuổi.
Sau cùng, ông ta cũng tìm được đến tôi, nhân viên mấy phòng khác đã chỉ dẫn ông xuống đây. Làn da ông đã trổ đồi mồi, đôi tay run run và đôi mắt đầy vẻ mệt mỏi khi đi khắp nơi để tìm cho được cái tờ giấy khai tử đấy. Tôi nghe ông trình bày sự mong muốn đó và chở đợi ở tôi cho biết kết quả cuối cùng. Thật khá bối rối vì có lẽ đây là trường hợp đầu tiên trong đời, khi đứa bé đó quá lớn và đã quá lâu mà gia đình không ai liên lạc để nhận lại. Tôi rót nước mời ông ta uống và đợi tôi đi xin ý kiến cấp trên cũng như những lãnh đạo cao nhất trong bệnh viện, tìm hướng giải quyết cho hơp lý nhất. Tôi xuống phòng Tài chính để gặp chị trưởng phòng và trình bày vế vấn đề đó. Một chút suy tư trên khuôn mặt của chị. Rồi chị cũng hướng dẫn tôi làm tờ trình về việc giải quyết cấp lại giấy khai tử cho ông ta. Theo nguyên tắc tài chính thì mọi việc phải rõ ràng và chi tiêu cho hợp lý. Một đồng chi ra cũng phải có đầy đủ chứng từ. Ngoài tờ giấy khai tử này, thì nó còn có bảng kê chi phí hòm rương và cả hóa đơn của Công ty Môi trường về việc hỏa táng, thì mới hợp lệ. Tôi nhanh chóng quay về phòng và thảo ngay tờ trình để lãnh đạo phòng ký, nhanh chóng lên bộ phận Văn thư xin gặp lãnh đạo.
Tiếng gõ cửa nhẹ bên ngoài của tôi theo phép lịch sự thì bên trong có tiếng nói của lãnh đạo mời vào. Người lãnh đạo nghe tôi trình bày và cũng có chút đăm chiêu vì có lẽ phải giải quyết cái chưa có tiền lệ này. Sau khi suy nghĩ, lãnh đạo đồng ý với nội dung tờ trình mà tôi đã thảo, nhằm thay thế cái giấy khai tử kia để trả về cho gia đình họ. Chữ ký tươi còn đấy và nó có giá trị tương đương với cái giấy khai tử để bổ sung vào bộ hồ sơ, để thanh toán lại cho bên công thọ. Tôi không quên chào ông để về phòng làm việc tiếp vì đã khá trễ, sắp hết giờ của một ngày làm việc. Tôi thở phào một cách nhẹ nhõm, vì chưa bao giờ phải chạy tới chạy lui, tính từng phút một, mong cho sớm để giải quyết cho người đàn ông ngồi đợi tôi ở phòng. Người phụ trách bên Công thọ cũng vừa kịp vào với cái tờ giấy khai tử trên tay. Chị ta cũng không kém gấp rút thời gian như tôi vì tôi nhờ chị nhanh chóng mang đến. Điều đó đồng nghĩa với việc, cho kịp chuyến xe cuối cùng đưa người đàn ông về với gia đình. Nhưng lại có sự trớ trêu là ông ta quá nghèo, chỉ đủ tiền xe đi lại hai bận giữa Bình Thuận và Sài Gòn. Tôi chỉ biết cười bẽn lẽn với người chị bên Công thọ, cậy nhờ chị ta sẵn giúp thì giúp luôn cho trót. Chị ta cũng cười hiền từ và gật đầu đồng ý, vì chẳng có điều thiện nào, còn có thể làm được trong những ngày cuối cùng của năm cũ. Tôi lại phải chạy đi kiếm mua lại chiếc nón bảo hộ của người xe ôm ngoài cồng cho ông ta dùng.
Những làn khói trắng từ cái pô xe xả ra, lan trong gió, từ từ che khuất hình bóng hai người. Họ đi thẳng theo hướng đường về bến xe Miền Đông. Đôi lúc trong hoàn cảnh như thế này mới cảm thấy ấm lòng và bao nhiêu tiền mới mua đủ được cái tình cảm, cách cư xử giữa con người với nhau. Từ người lãnh đạo cho đến người phụ trách bên Công thọ, ai cũng làm hết trách nhiệm của mình. Có thể giờ đây thiên thần đấy và cả gia đình họ mĩm cười vì không còn phải gặp rắc rối như thế nữa. Tôi sắp xếp lại mớ giấy tờ và bỗng cảm thấy rất vui vì đã giúp được cho người đàn ông lớn tuổi đó. Một năm mới nữa lại về, tôi cũng không bao giờ mong muốn thêm một cái tiền lệ nào nữa. Điều đó đồng nghĩa với việc, sẽ có một quy trình mới được thiết lập. Tiếng mưa tí tách cứ rơi bên ngoài và những phiền muộn có lẽ nên gửi nó theo năm cũ. Ngày mai trời sẽ lại sáng và một năm mới đầy hy vọng sắp bắt đầu. Món tiền thưởng cuối năm kia, tôi sẽ phải biết chi cho những việc gì. Biết đâu tôi có được thêm những nụ cười hạnh phúc như ông ngoại của đứa bé kia.
