Bướu máu thông thường
Bướu máu là một khối u lành tính có đặc tính lâm sàng riêng.
Giai đoạn đầu, nó bao gồm các nội bào. Các tế bào này sinh trưởng và tạo ra nhiều mạch máu mới nhanh chóng. Quá trình gia tăng tế bào và hình thành mạch máu tiếp tục trong suốt năm đầu đời bệnh nhân. Đây là giai đoạn sự mở rộng của vết thương rõ ràng.
Vào cuối năm đầu, giai đoạn tăng trưởng kết thúc và sau đó bắt đầu giai đoạn thoái triển. Đây là một quá trình dài hơn. Cuối cùng khu vực bướu máu bị ảnh hưởng sẽ được cấu trúc lại hoàn toàn và tất cả các mạch máu được hình thành trước đây sẽ được chuyển đổi thành các mô mỡ xơ. Ở giai đoạn này, kích thước bướu máu suy giảm đáng kể.
Bướu máu là vết bớt phổ biến nhất của thời thơ ấu
Nó là những khối u tế bào gốc lành tính (không phải ung thư), không phải do di truyền hoặc các nguyên nhân khác. Bướu máu chỉ xuất hiện duy nhất ở trẻ sơ sinh (bướu máu trẻ em) và không bao giờ phát triển ở người lớn.
Cho đến nay vẫn chưa xác định được tại sao tỉ lệ bé gái bị bệnh gấp 3 – 5 lần bé nam. Các yếu tố nguy cơ gồm trẻ thiếu tháng, thiếu cân và sinh đôi. Bướu máu có thể xuất hiện ở bất cứ nơi nào trên cơ thể, hơn 80% ở đầu và cổ, bao gồm các vùng quanh miệng, mắt, mũi và má.
Bướu máu phát triển quá mức gây chèn ép mắt Bướu máu ở trán lúc mới xuất hiện
Bướu máu ở má phát triển quá nhanh và loét da
Bướu máu ở môi thoái triển để xơ sẹo xấu
Bướu máu ở vùng tầng sinh môn, có nguy cơ thông nối với tủy sống.
Bằng chứng gần đây cho thấy bướu máu là những khối u tế bào gốc.
Tuy nhiên, chúng khá “lành tính”,phát triển trong một khoảng thời gian và không lan sang các mô khác. Hầu hết là nhỏ và vô hại nhưng một số có diện tích khá lớn. Hiện nay, vẫn chưa có số liệu thống kê chính xác tỷ lệ bướu máu trẻ em nguy hại.
Nên làm gì khi phát hiện vết bớt đỏ trên cơ thể trẻ:
- Nhìn xem bướu phẳng hay lồi hơn bề mặt da, nên khám sớm khi bé được trên 1 tháng tuổi.
- Sờ bướu xem có nóng quá mức, có mạch đập bên dưới hoặc khối lổn nhổn sần sùi gì không
(Lưu ý: tay đảm bảo luôn sạch kẻo làm nhiễm trùng da bé và gây loét bướu)
- Khi có trên 3 vị trí cùng bị bướu máu, nên xin siêu âm kiểm tra trong gan và nội tạng có bướu máu kèm theo không
- Cần phân biệt bướu máu thể trẻ nhỏ, một dạng có thể tự hết theo thời gian, với các dị dạng mạch máu (của mao mạch, tĩnh mạch, thông động tĩnh mạch, bạch huyết). Thường chỉ BS chuyên khoa khám nhiều mới quen nhìn được. Vì vậy, khám sớm ở BV có chuyên khoa Nhi nếu không an tâm.
Lưu ý: BV Nhi Đồng 1 chỉ khám chuyên khoa cho bướu máu các buổi sáng thứ 2-4-5 tại 2 phòng khám: Phòng A3 khám cho bệnh nhi có bảo hiểm y tế; Phòng B9 khám dịch vụ theo yêu cầu.
- Laser là biện pháp duy nhất cho các dị dạng mạch máu loại mao mạch (còn gọi là bớt rượu vang), thời điểm tốt nhất là từ 3-6 tháng tuổi bắt đầu điều trị mỗi 2 tháng.
- Thuốc thoa và thuốc uống cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.Nên tái khám mỗi 2-3 tháng để theo dõi, trừ khi có dặn tái khám trễ hơn khi bướu đang ổn định.
- Điều trị không nên ngưng giữa chừng vì bướu dễ có hiện tượng dội ngược “rebound”, tức là tăng sinh trở lại nhiều hơn sau ngưng thuốc. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ thêm nếu muốn ngưng thuốc.
- Trẻ vẫn tiêm chủng phòng bệnh bình thường.